بررسی برخی ویژگی‌های ریخت‌شناختی و فیزیولوژیک چهار رقم انگور (Vitis vinifera L.) در شرایط تنش خشکی

نویسندگان

  • معصومه ملکی استادیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکدۀ علوم دانشگاه ملایر
  • منصور غلامی استاد، گروه باغبانی، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه بوعلی، همدان
  • موسی رسولی استادیار، گروه فضای سبز، دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه ملایر
  • وهب اسدی دانشجوی دکتری پژوهشکدۀ ملی انگور و کشمش دانشگاه ملایر
چکیده مقاله:

تنش کم‌آبی از مهم­ترین محدودیت­های تولید محصولات کشاورزی در جهان و کشور  ایران است.  آگاهی از سازوکار واکنش رقم‌های انگور در تنش خشکی می­تواند تاکداران و پژوهشگران را در انتخاب رقم مناسب برای کشت و تعیین نژادگان (ژنوتیپ)­های انتخابی برای برنامه­های بهنژادی یاری کند. به همین منظور پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح کامل تصادفی با سه تکرار در سال­های 1395-1394 در شرایط گلخانه­ای برای بررسی تأثیر تغییرپذیری پتانسیل آب خاک بر صفات فیزیولوژیکی و ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) چهار رقم انگور بومی و غیربومی انجام شد. تیمار­­ها شامل چهار رقم انگور (عسکری، خلیلی، چفته و پرلت) و سه سطح تنش خشکی شامل پتانسیل آب خاک در محدودۀ 2/0- (شاهد)، 7/0- و 2/1- مگاپاسکال بودند. صفات اندازه­گیری‌شده شامل نسبت وزن خشک به سطح برگ (LMA)، میزان پایداری غشای یاخته‌ای، سبزینه (کلروفیل)، پرولین، پروتئین کل، کربوهیدرات­های محلول، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، میزان مالون دی آلدئید (MDA)، فعالیت آنزیم کاتالاز (CAT) و پراکسیداز (POX) بود. بنا بر نتایج این پژوهش همۀ سطوح تنش و نوع رقم در سطح 1 درصد تأثیر معنی­داری بر صفات اندازه­گیری‌شده داشتند. با افزایش سطح تنش، پرولین (21 تا 38 درصد)، مالون دی آلدئید (50 تا 70 درصد)، کربوهیدرات­های محلول (55 درصد)، فعالیت آنزیم کاتالاز (37 تا 54 درصد) و پراکسیداز (13 تا 17 درصد) افزایش یافت و محتوای آب نسبی برگ (6/5 درصد) و پروتئین­های محلول کل (19 تا 39 درصد) کاهش پیدا کرد. به‌طورکلی نتایج نشان داد، رقم‌های چفته و خلیلی پتانسیل بالاتری برای تحمل شرایط تنش خشکی را نسبت به رقم‌های پرلت و عسکری داشتند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی شاخص‌های اکسیداتیو در سه رقم انگور (Vitis vinifera L.) در شرایط تنش خشکی

به‌منظور بررسی واکنش­های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی رقم‌های انگور تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه رقم انگور غیرپیوندی بی‌دانۀ سفید، چفته و یاقوتی و چهار تیمار خشکی در حد 3/0- (شاهد)، 6/0- ( ملایم)، 1- (متوسط) و 5/1- (شدید) مگاپاسکال پتانسیل آب خاک، در سه تکرار در سال 1392 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان دوساله انگور در گلدان­های 20 لیتری (قطر...

متن کامل

بررسی برخی پاسخ های فیزیولوژیک و مورفولوژیک چهار رقم انگور ایرانی(Vitis vinifera L.) به تنش خشکی در شرایط درون شیشه ای

Water stress is one of the most important abiotic limiting factors that restricts growth, development and productivity of horticulrural crops. In vitro methods have been successfully used for evaluating water deficit stress in plants. In this regards, responses of four Iranian grapevine genotypes to drought stress induced by polyethylene glycol 6000 at -5, -5.24, -5.65, -6.24 and -7 bar were...

متن کامل

تاثیر تیمار سایکوسل بر برخی ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم انگور (vitis vinifera l.) تحت شرایط تنش خشکی

خشکی از مهمترین فاکتورهای کاهش تولید محصولات کشاورزی در جهان به شمار می¬آید. تولید انگور سهم زیادی از بخش کشاورزی ایران را تشکیل می¬دهد، بنابراین انتخاب ارقام مقاوم به خشکی و همچنین استفاده از روشهایی جهت تقلیل اثرات منفی خشکی در این محصول ضروری به نظر می¬رسد. به منظور بررسی اثر سایکوسل بر برخی ویژگی¬های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم انگور در شرایط تنش خشکی یک آزمایش گلخانه¬ای با سه فاکتور ش...

ارزیابی واکنش دو رقم انگور (vitis vinifera l) به تنش خشکی در شرایط درون شیشه ای

تنش خشکی به عنوان یک عامل محدودکننده تولیدات گیاهی و فاکتوری مهم در کاهش رشد و توسعه¬ی گیاهان است. روش¬های سنتی برای انتخاب گیاهان متحمل به خشکی فرآیندی پیچیده و زمان بر است. با توجه به تناسبی که احتمالا" بین واکنش سلول، اندام و کل گیاه نسبت به تنش¬ها وجود دارد از روش کشت درون شیشه¬ای برای ارزیابی و دستیابی به گیاهان متحمل به خشکی استفاده می¬گردد. از طریق کشت¬های درون شیشه¬ای می¬تون تعداد گیاه ...

بهینه‌سازی تولید پینه و ریزازدیادی در چهار رقم انگور (Vitis vinifera L.)

سابقه و هدف: انگور هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش تغذیه‌ای و اقتصادی از مهمترین محصولات باغی در دنیاست. ایران از نظر تولید انگور در رتبه هفتم دنیا جای دارد. از روش‌های تکثیر و اصلاح انگور استفاده از فن کشت بافت گیاهی است. مواد و روشها: به‌منظور بهینه‌سازی کشت بافت گیاهی تولید پینه و بازایی از کالوس، این پژوهش در دو آزمایش در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج به اجرا درآمد. در آزمایش اول از دو ریز...

متن کامل

بررسی توزیع عناصر (پتاسیم، سدیم و کلر) در برخی ژنوتیپ‌های انگور (Vitis vinifera) در شرایط شوری

شوری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی، تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و باغی را با مخاطره روبرو کرده است. آیندۀ تولید انگور (Vitis vinifera L.) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات اقتصادی بخش باغبانی درگرو اصلاح و استفاده از پایه‌های مقاوم به­شوری است. هدف از این پژوهش بررسی تحمل شوری و چگونگی توزیع یون‌های مرتبط با تنش شوری در شش رقم و ژنوتیپ انگور از گونۀ Vitis vinifera شامل شاهرودی (سرخ ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 48  شماره 4

صفحات  977- 990

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023